Balans
Sporttherapie wordt toegepast voor a-specifieke klachten van bewegingsbeperking en pijn. Deze zijn vaak ontstaan door overbelasting (fysiek e/o mentaal) en hebben daardoor te maken met een disbalans tussen belasting en belastbaarheid; tussen wat je vraagt van je lichaam en waar het mee belast kan worden. Pijn en bewegingsbeperking, stijfheid of houdingsproblematiek kunnen dan het gevolg zijn.
Omdat lichaam en geest één zijn, is er dus een relatie tussen het fysieke en mentale.
Overbelasting
Of je de klachten of blessure nou hebt opgelopen in de sport, in je werk, hobby, of in het algemeen dagelijks leven. Of na bijvoorbeeld een valpartij, een ongeluk, of met teveel of juist te weinig (functioneel) bewegen. Of wanneer je een kantoorbaan hebt, veel zit en weinig beweegt, maar wel door de week of alleen in het weekend flink gaat sporten en dan ook nog de tuin gaat omspitten …?
Of wanneer je veel in je leven hebt meegemaakt. In het verleden of (ook nog) recent. Op een gegeven moment kan de ’emmer’ vol zijn en kan het lichaam (en geest) het niet meer zelf oplossen. Dan wordt het teveel voor het grote zelfherstellend vermogen waarover we beschikken. Een herinnering aan wat herstel is en kan betekenen, en dit ondersteunen, kan de weg terug zijn.
Holistisch
In een consult kijk ik dus niet alleen naar je klacht, maar naar jou als mens in zijn geheel. Er is aandacht voor lichaam (bindweefsel, fascia, spieren, en gewrichten) en geest (mentale invloeden). Welke (on)handige gedachten en (on)handig gedrag kan er van invloed zijn op je klacht? Belangrijk om te weten zodat we de oorzaak kunnen aanpakken, niet alleen het symptoom.
Aandacht voor je voeding kan ook een onderdeel zijn van je behandelplan omdat een juist voedingspatroon niet alleen gezonder is maar ook je sportprestaties verbetert en je herstel bevordert, blessures voorkomt, en je immuunsysteem vergroot.
Het gaat om het totale plaatje en kijken naar waar voor jou je verbetermogelijkheden en kansen liggen.
Oppervlakkige fascia en dieper gelegen bindweefsel
Er is een verschil tussen het behandelen van fascia en bindweefsel. De samenstelling verschilt en geeft het weefsel een specifieke functie. De behandeltechnieken worden bepaald door de plaats waar het zich bevindt en de keuze van manuele technieken en behandelhulpmiddelen.
Bindweefsel (deep tissue)
Het dieper gelegen bindweefsel wordt als eerste manueel behandeld zonder tussenstof (als massageolie of wax). Het wordt ook wel deep tissue massage genoemd. De specifieke manuele technieken werken op het dieper gelegen weefsel in.
Fascia (oppervlakkig bindweefsel)
Fascia ligt meer aan de oppervlakte en wordt manueel behandeld met wax voor de grip op de huid. Soms wordt een fascia tool of cupping erbij gebruikt.
Vrije fascia is zo belangrijk voor bewegen en (voorkomen van) pijn, dat fascia release altijd een onderdeel is van de behandeling. Fascia wordt continu aangemaakt. Het is het ‘spinnenrag’ aan draden wat je ‘s ochtends wegveegt als je je uitrekt. Fascia ligt als een dun vliesje om alle organen, spieren, cellen. Als een zakje. Denk bijvoorbeeld aan het witte velletje van een kipfilet, ei of sinaasappel.
De oppervlakkige fascia die wordt behandeld, ligt als een verbindingslaag net onder de huid. Het is een zeer elastisch belangrijk verbindend netwerk dat alle losse onderdelen van ons lichaam met elkaar verbindt. Het geeft ons bewegingsvrijheid en kracht.
Nu begrijp je misschien ook beter waarom bewegen zo belangrijk is ook overdag, en dat dit voorkomt dat we stijf worden.
Door omstandigheden als bij een blessure, valpartij, operatie of stress, kan de fascia verkrampen, verkleven, of uitdrogen. Dan glijden de lagen ten opzichte van elkaar niet meer zo goed wat dan juist beperking in mobiliteit en pijn oplevert.
Als deze situatie lang(er) duurt, kan er een kettingreactie aan klachten ontstaan (ketenprobleem). Dan kan het zijn, dat op een bepaald moment niet goed meer te herleiden is waardoor de klachten zijn ontstaan. Daarom is een anamnese en (functie-) onderzoek ook een belangrijk onderdeel van de behandeling om de oorzaak van je klacht te behandelen.
Fascia in detail
Er zijn drie lagen fascia: de onderhuidse meest oppervlakkige, de diepliggende en de verbindende laag. Deze verschillende lagen hebben ieder hun eigen elastische functie en beschermen en ondersteunen het lichaam. Fascia is een vorm van bindweefsel dat als een web alles met alles en met elkaar verbindt.
Door de oppervlakkige fascia kunnen we goed bewegen en de grote elasticiteit geeft ons kracht. Daarnaast houdt het vocht, vet en water vast. De dieperliggende fascia maakt het bewegen van de spieren (spierfascia) mogelijk, geeft kracht in bewegen (mobiliteit) en vangt schokken op. De verbindende fascia overbrugt ‘afstanden’ in het lichaam, bijvoorbeeld tussen de diepe fascia en de organen. Deze laag geeft flexibiliteit en maakt het bewegen van de organen mogelijk.
Fascia wordt ook gezien als een interface waarover die informatie wordt vervoerd. Interface? Ja, omdat het 3D is. Beter te vergelijken met geluid dat door water gaat. Veel sneller dan bijvoorbeeld via een kabel (zenuw). Het is een orgaan dat de hersenen input geeft over waar het lichaam zich bevindt in de ruimte. Dat wil zeggen, of het koud of warm is, staand of liggend, welke positie, hoe de kleding aanvoelt, enzovoorts, kortom proprioceptieve informatie.
Op alle lagen in ons lichaam bevindt zich fascia en is met elkaar in verbinding. Er kan in een behandeling daarom ook een combinatie worden gemaakt met bindweefsel massage (deep tissue), triggerpoint therapie, sportmassage en gewrichtsmobilisaties omdat deze behandelmethoden van grote invloed zijn op elkaar. Net wat er nodig is.
Fascia cupping
Fascia kan ook released worden met behulp van cupping. Tijdens de behandeling met deze cups ontstaat er een vacuüm in de cup waardoor er op het deel van de huid welke wordt aangezogen, onderdruk op het weefsel wordt uitgeoefend en de onderliggende fascia positief wordt beïnvloedt.
Het bevordert tevens de doorbloeding, activeert de stofwisseling en het lymfatische systeem. Daarbij werkt deze techniek ontspannend, ondersteunt het de ontslakking van het lichaam en zorgt het voor verbetering van de elasticiteit van de huid. In het algemeen zorgt deze vorm van behandeling voor een harmonisch gevoel van welzijn.
Groot zelfherstellend vermogen
Het lichaam heeft een heel groot zelfherstellend vermogen. Daarom is het ook niet noodzakelijk om alles in één keer op te lossen en mag je erop vertrouwen dat het lichaam ook na je behandeling nog verder zal herstellen. Bij elke fascia behandeling geeft dit zelfherstellend vermogen het lichaam een boost in de goede richting.
Sportmassage
Sportmassage is een onderdeel van het behandelplan bij de therapie in mijn praktijk. De massagetechnieken bij sportmassage zijn intensiever dan bij een ontspanningsmassage; de aanpak is steviger en dieper in het weefsel. Sportmassage verbetert de doorbloeding, bevordert het van (zelf)herstel van cellen en weefsels, gericht op het soepel en los maken van spieren, fascia, bindweefsel, pezen, ligamenten. Na het losmaken van het weefsel kunnen mobilisaties van gewrichten effectiever worden toegepast.
Met sportmassage vindt herstel sneller plaats en zal je ook beduidend minder spierpijn ervaren na je sport.
Erotische massages worden niet gegeven.
Kijk even bij ‘contra-indicaties’ of er een reden is om geen massage te mogen ontvangen? Bespreek dat dan even bij de intake voor mogelijkheden.
Sportmassage:
- verbetert de doorbloeding,
- bevordert (sneller) herstel,
- ontspant je spieren,
- voorkomt spierpijn,
- vermindert spierpijn,
- vermindert de kans op blessures,
- maakt je lichaamsbewust,
- brengt je beter en sneller in balans zowel fysiek als mentaal,
- werkt preventief,
- houd je gezond.
Gewrichtsmobilisaties
Na het behandelen van o.a. bindweefsel, fascia en/of spieren zijn gewrichtsmobilisaties een onderdeel van het behandelplan bij sporttherapie.
Hierdoor kan de mobiliteit in een bepaald gewricht behorende bij je klacht toenemen en neemt de bewegingsbeperking en pijn af.
Hoe langer je met een klacht loopt, hoe meer weefsels en gewrichten mee kunnen gaan doen. Dit noemen we geen compensatie maar ‘uitbreiding van klacht’. Daarom geldt ook hier … hoe eerder je komt voor een behandeling, des te korter is de weg terug en zijn gewrichtsmobilisaties misschien niet eens noodzakelijk.
Littekenbehandeling
Littekenweefsel kan veel verstoring geven en klachten veroorzaken als bewegingsbeperking en pijn. Denk bijvoorbeeld ook aan littekens na een borstoperatie die verstoring (klachten) geven aan arm en schouder, of ontstaan van oedeem.
Ook rugklachten na buikoperaties (blinde darm, keizersnee, eierstokken, inwendig onderzoek, etc.) komen heel regelmatig voor. Andersom kan een litteken van een rugoperatie (hernia bijvoorbeeld) verstoringen geven (tintelingen in benen, koude voeten, verstoring op buikorganen), of bewegingsbeperking en pijn in de onderrug en bil.
Ook kan het invloed hebben op herstel (bijvoorbeeld na een operatie).
De behandeling van littekenweefsel kan dus vele lichaamsbeperkingen aan het houdings- en bewegingsapparaat oplossen (toepassen van nieuwe technieken en het opheffen van litteken gerelateerde functiestoornissen). De effecten van behandeling van littekens zijn direct zichtbaar en geven een voelbaar resultaat. Littekenbehandeling is een nieuw vakgebied binnen de fysiotherapie.
Door een ongeluk, val of operatie, kan een opening in de huid ontstaan wat later bij genezing een litteken vormt. De doorlopende verbinding van de oppervlakkige fascialaag is door de insnijding onderbroken. Het lichaam kan de onderbroken verbinding zelf goed herstellen door nieuw weefsel aan te maken. De mate waarop dit plaatsvindt bepaald wat voor litteken ontstaat.
Drie type littekens
1. Een hypertrofisch litteken is een verheven litteken. Bij dit litteken is er te veel weefsel geproduceerd.
2. Een atrofisch litteken is een soort putje in de huid. Het ontstaat als er tijdens het herstel te weinig weefsel wordt gemaakt.
3. Een keloïd litteken blijft doorgroeien. Het weefsel wordt groter dan de eigenlijke verwonding.
Triggerpoint Therapie
Hoofdpijn, pijnlijke, stijve spieren? Tintelingen, verdoofd gevoel, uitstralingen? Je klachten kunnen ook een gevolg zijn van myofasciale triggerpoints. Deze triggerpoints zijn verkrampingen in spieren die ontstaan zijn door overbelasting. Ze kunnen klachten geven op de plaats van het triggerpoint of elders in het lichaam.
Ook kan verkramping van fascia (bindweefsel) een rol spelen. Fascia beïnvloedt het triggerpoint, daarom wordt als eerste in je behandeling aandacht geschonken aan fascia.
Lees hier meer over wat fascia is.
Wil je meer weten over Triggerpoint Therapie, kijk dan op deze pagina.
DORN therapie
Dorn is een zachte manuele therapie; een combinatie van druk en dynamiek met zachte manipulaties. Pijnklachten of stijfheid als gevolg van een scheefstand van benen, bekken en/of wervels, kunnen met Dorn worden opgelost.
Dorn is gebaseerd op het principe dat het lichaam veranderingen gemakkelijker accepteert in beweging. In rust kunnen aangespannen spieren de wervel in zijn (verkeerde) positie houden. Door het lichaam tijdens de behandeling actief te laten bewegen wordt de aandacht van de spieren afgeleid. Hierdoor kunnen spieren de houding niet fixeren, het corrigeren van de houding niet tegenwerken en kunnen wervels gemakkelijk gemanipuleerd worden. Thuis kan je de therapie zelf voortzetten en je lichaam helpen herinneren aan de nieuwe houding.
Dorn therapie kan goed worden gecombineerd met de Breuβ massage. Hierbij gaat men ervan uit dat er geen verbruikte, versleten tussenwervelschijven zijn, alleen maar ‘gedegenereerde’ schijven, waarvan de cellen gestimuleerd kunnen worden door de Breuβ massage en zo goed kunnen regenereren (herstellen).
Door ruimte te creëren en druk van de tussenwervelschijf af te halen kan de tussenwervelschijf weer vocht opnemen uit omliggend weefsel en herstellen. De Breuβ kan de behandeling van Dorn ondersteunen en daardoor kan Breuβ een onderdeel zijn van het behandelplan.
Contra-indicatie voor Breuβ massage
Bij de Breuβ massage wordt gebruik gemaakt van Johannesolie omdat dit beter wordt opgenomen. Johannesolie is echter niet geschikt voor vrouwen die zwanger zijn. Meldt dus bij de intake dat je zwanger bent of bezig zwanger te worden.
Medical Taping
Medical Taping wordt ook wel Kinesiotaping genoemd. Medical Tape is de gekleurde rekbare tape die je veel bij sporters ziet. Door gebruik te maken van verschillende tapetechnieken, kunnen diverse effecten bereikt worden. Een belangrijk doel is het stimuleren van het zelfgenezend vermogen van het lichaam.
Er is een overeenkomst tussen de rekbaarheid en elasticiteit van de tape en de huid waarvan bij de meeste toepassingen gebruik wordt gemaakt. Door de tapetechniek wordt de huid iets opgetild ten opzichte van de onderliggende lagen, waardoor er ruimte ontstaat. Dit heeft ook direct invloed op de fascia.
De pijndempende werking kan tevens leiden tot verbetering van de lichaamshouding.
Door de drukvermindering word de doorbloeding en de lymfeafvoer ook hersteld en verbeterd; voedings- en hertelstoffen kunnen sneller en beter worden aangevoerd, wat zorgt voor (sneller) herstel van weefsel en dus van de klacht of (sport-) blessure.
Medical Taping kan o.a. ondersteunen bij :
- overbelasting (spieren, gewrichten)
- lage rugklachten
- hielspoor, fascitis plantaris, zweepslag
- oedeem
- blauwe plekken
- COPD / hooikoorts
- menstruatiepijn
Medical Taping wordt niet toegepast bij :
- acuut letsel (waarbij niet goed/volledig gediagnosticeerd kan worden)
- allergie voor tape (pleister e.d.)
- koorts
- over een beschadigde huid (niet steriel)
- huidaandoeningen
- zwangerschap (eerste 3 maanden uit voorzorg ivm segmentale samenhang) in bekkenregio
- trombose ontstaan door hart- of nierklachten (circulatie mag niet verder worden aangezet – loslaten trombus)
- bij aanwezigheid van carcinomen of metastasen (circulatie mag niet verder worden aangezet)
Zelf in handen
Ik vind het fijn dat jij me hebt geleerd hoe ik mijn nek zelf kan behandelen (Dorn methode). Het geeft me een goed gevoel dat ik zelf een vaardigheid in handen heb daarvoor. Marike